هرمزبان – یادداشت – حجت الاسلام غلامرضا محب زاده: «شب قدر» شبی است که در آن قرآن بر پیامبر عظیم الشأن اسلام نازل شده است. (إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ) درک کردن این شب عظیم نیاز به مقدمات دارد و بدون مقدمات انسان نمی تواند به درستی آن را درک کند ( وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ ) صدالبته در صورت فراهم کردن مقدمات باز هم ما در حد وسع و ظرفیت خودمان قادر به درک شب قدر خواهیم بود.
یکی از مقدمات اصلی درک شب قدر آن است که انسان نسبت به آن شناخت و معرفتی به دست آورد. دیگر آن که از نظر روحی و روانی خود را آماده کند.
از امام علی علیه السلام نقل شده است که فرمودند:« رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.»(1) طبیعتاً رجب و شعبان مقدمه درک رمضان است و یک خط مستقیم وجود دارد که از ماه رجب و شعبان می گذرد و در ماه رمضان نیز ادامه می یابد تا به شب پر خیر و فضیلت قدر می رسد. به هر میزانی که انسان در ماه های رجب و شعبان خود را آماده رمضان نموده، از رمضان فیض می برد، و همانگونه است که انسانی که می خواهد به قرب الهی برسد باید از مقدمات آن و از مسیر مستقیم ولایت و نبوت عبور کند.
فضیلت عبادت در شب قدر از تمام شب ها بیشتر است (لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ ) و برتر از هزار ماهی است که در آن شب قدر وجود ندارد.
از امام صادق (علیه السلام) سوال شد:
«كیف تكون لیلة القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیلة القدر؛ (2)
چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟
حضرت فرمود: كار نیك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آنها شب قدر نباشد بهتر است.»
در این شب مقدرات یک سال انسان معین می گردد. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «راس السنة لیلة القدر یكتب فیها ما یكون من السنة الى السنة؛(3) آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مىشود.»
همچنین، امام صادق (علیه السلام) فرمود:« التقدیر فى لیلة تسعة عشر و الابرام فى لیلة احدى و عشرین و الامضاء فى لیلة ثلاث و عشرین؛ (4) برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مىگیرد و تصویب آن در شب بیست ویكم و تنفیذ آن در شب بیست و سوم.»
با فضیلت ترین اعمال در چنین شبی «احیاء» و شب زنده داری و است و جا دارد که در چنین شبی انسان از اعمال زشت خود استغفار نماید چرا که شب توبه است و خداوند در آن بندگانش را مورد اکرام خاص خود قرار می دهد. لسان الغیب درباره شب قدر سروده است:
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبیی
آن شب قدر که این تازه براتم دادند
هاتف آن روز به من مژده این دولت داد
که بدان جور و جفا صبر و ثباتم دادند
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «مَنْ اَحْیا لَیْلَةَ الْقَدْرِ حُوِّلَ عَنْهُ الْعَذابُ اِلَی السَّنَةِ الْقابِلَةِ؛(5)کسی که شب قدر را زنده بدارد، عذاب تا سال آینده از او روی می گرداند.»
از دیگر اعمال ماه رمضان و بویژه شب قدر تلاوت قرآن است. امام رضا (علیه السلام) فرمود: »من قرا فى شهر رمضان ایة من كتاب الله كان كمن ختم القران فى غیره من الشهور؛(6) هر كس ماه رمضان یك آیه از كتاب خدا را قرائت كند مثل اینست كه درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند.»
امیدواریم خداوند به همه ی ما توفیق درک این شب با عظمت را عنایت فرماید و در مقدرات سال جدید ظهور آقا امام زمان(عج) و دیدار آن حضرت را روزی مان قرار دهد. ان شاءالله
غلامرضا محب زاده
97/3/11
پانویس:
1- وسائل الشیعه، ج 7 ص 266، ح 23
2-وسائل الشیعه، ج 7 ص 256، ح 2
3- وسائل الشیعه، ج 7 ص 258 ح 8
4-وسائل الشیعه، ج 7 ص 259
5- بحار الانوار، ج 95، ص 145
6- بحار الانوار ج 93، ص 346
انتهای پیام/