انقلاب اسلامی ایران دارای اهداف و آرمانهایی در زمینههای گوناگون از جمله در حوزه مسائل اقتصادی بود که بررسی و آسیبشناسی میزان تحقق این آرمانها میتواند راهگشای برنامهریزیهای بعدی برای اقتصاد کشور باشد. یکی از بخشهای مهم در اقتصاد هر کشوری، بیمه است. در کشور ما نیز در چهار دهه گذشته پیشرفتهای بسیاری در این حوزه و مخصوصاً در زمینه بیمه سلامت حاصل شده اما همچنان جای اقدامات بیشتر در زمینه توسعه بیمه وجود دارد.
توجه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به بیمه
حجتالاسلام والمسلمین مجید رضایی، عضو هیئتعلمی گروه اقتصاد دانشگاه مفید و عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در گفتوگو با ایکنا، درباره دستاوردهای صنعت بیمه در چهار دهه پس از انقلاب اسلامی اظهار کرد: در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به طور خاص به موضوع بیمه پرداخته شد و به ویژه بیمه تأمین اجتماعی که جنبه اجتماعی دارد و اقشار مختلف کشور را در بر میگیرد مورد توجه قرار گرفت و در طول این سالها تلاش بسیار زیادی انجام شد که بیمه بتواند جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
وی ادامه داد: باتوجه به اینکه جمعیت کشور از چهار دهه گذشته تاکنون تقریبا سه برابر شده است باید تلاش بر این باشد تعداد کسانیکه از بیمه برخوردار هستند به صد درصد برسند. در این زمینه برخی مشکلات به خاطر اطلاعات و آمار و امور زیربنایی داریم که به این هدف ضربه زده اما در عین حال، بیمه کارمندان، بیمه روستائیان، بیمه رانندگان و اقشار دیگری که در کشور وجود دارند، از جمله بیمههای انجام شده است، در حالیکه برخی از این اقشار، حق بیمه را خودشان پرداخت نمیکنند بلکه این حق بیمه را دولت از طرف آنها پرداخت میکند و که اقدامی بسیار مهم و اساسی است.
ضرورت کاهش هزینههای بیمه سلامت
رضایی افزود: اگر بتوان همه مردمی که در این کشور زندگی میکنند را زیر پوشش بیمه بُرد، کار بزرگی است و در طول سالیان گذشته این درصد دائماً گسترده شده است. اکنون دولت علاوه بر افراد شاغل، حتی افراد بیکار را هم به نوعی بیمه کرده است.
عضو شورای فقهی بانک مرکزی به بیمه درمانی اشاره کرد و گفت: در سالهای اخیر، علاوه بر بیمههای بازنشستگی و مانند آن، موضوع بیمه سلامت و بهداشت و درمان گستردگی زیادی پیدا کرد که این هم اقدامی مهم است و بودجه زیادی از سوی دولت را به خود اختصاص داده است. البته باید تلاش شود که هزینه بیمه سلامت کاهش پیدا کرده و بخشی از آن به موضوع پیشگیری و بخشی به آموزش مردم اختصاص یابد.
بیمه حوادث غیرمترقبه پیشرفت چندانی نداشته است
وی بیان کرد: اگر اینکار صورت گیرد، تداوم بیمه سلامت راحتتر است و چنین هزینههای سنگینی را در پی نخواهد داشت. موضوع دیگر درباره انواع پوششهای بیمهای برای منازل است. چنین پوششهایی قبل از انقلاب نبود و بعد از انقلاب هم به میزان اندکی پیشرفت کرد و این در حالی است که ما کشوری زلزلهخیز هستیم که روی گسل قرار گرفته و حوادث طبیعی زیادی را شاهد هستیم؛ بنابراین باید همه خانهها، ساختمانها و اماکنی که ممکن است براثر سیل، زلزله یا حادثه دیگری از بین بروند، بیمه شوند.
رضایی ادامه داد: البته اقداماتی هم در این حوزه انجام شده و از جمله بررسی صندوق بیمه حوادث غیرمترقبه در مجلس شروع شد اما هنوز نهایی نشده است و امیدواریم که به نتیجه مناسبی برسد. نکته دیگری که در حوزه بیمه باید به آن توجه کرد، بیمه محصولات کشاورزی است که در این حوزوه هم دولت برای کشاورزانی که درآمد آنها دچار آسیب میشود، این بیمه را تعیین کرده است.
ضرورت یکسانسازی بیمهها
این کارشناس اقتصاد اسلامی با بیان اینکه بیمه جای گسترش بیشتری دارد، تأکید کرد: در زمینه بیمه عمر و بیمه حوادث غیرمترقبه در ابتدای کار هستیم. همچنین باید خدمات بیمه تأمین اجتماعی گسترش پیدا کند؛ به گونهای که دفترچه بیمه تأمین اجتماعی در هیچ جایی رد نشود و مورد پذیرش همه دستگاهها قرار گیرد.
عضو هیئتعلمی دانشگاه مفید افزود: موضوع مهم دیگری که تاکنون امکان آن فراهم نشده و امیدواریم خیلی زود مورد توجه قرار گیرد، یکسانسازی در مجموعه بیمه است. ما در کشور، بیمه لشکری، کشوری، صدا و سیما، بانک مرکزی، شرکت نفت و بیمههای دیگری را داریم که با هم متفاوت هستیم، بنا بر این بود که این بیمهها و خدمات آنها به یکدیگر نزدیکتر و تفاوت میان آنها برطرف شود. امیدواریم که در چند سال آینده در این زمینه به نتیجه خوبی برسیم.
بیمه مشکل شرعی ندارد
وی درباره ابعاد فقهی و شرعی بیمه تأکید کرد: خوشبختانه در کشورمان به هیچ وجه با مشکل و ایرادات شرعی در حوزه بیمه مواجه نیستیم و فقهای شیعه هم بیمه را تأیید کردهاند. ما هم قبول داریم که غَرَر از موانع معاملات است اما ما بیمه را غرری نمیدانیم و معتقدیم به هیچ عنوان مشکل شرعی ندارد و اساسا برای پوشش خطر و از بین بردن غرر ایجاد شده است، نه اینکه خودش دارای خطری باشد. در واقع این از اشتباهاتی است که برخی از علمای اهل سنت مطرح میکنند و خوشبختانه در کشور ما مشکلی با بیمه وجود ندارد و حضرت امام(ره) هم بیمه را صحیح میدانستند و ابعاد مختلف آن را پذیرفته بودند.
عضو شورای فقهی بانک مرکزی در پایان درباره تکافل که در سایر کشورهای اسلامی وجود دارد گفت: اهل سنت به دنبال تکافل رفتند که البته از لحاظ شرعی مشکلی ندارد اما قدرت جایگزینی با بیمه کنونی را هنوز پیدا نکرده است. اشکالی هم ندارد که تکافل در کشور ما شکل بگیرد اما بیمه هم باعث مشکلی نمیشود.
انتهای پیام