حجتالاسلام عباس فضلی، عضو هیئتعلمی علوم پزشکی هرمزگان در گفتوگو با ایکنا از هرمزگان، اظهار کرد: پیرامون نهضت عاشورا تاکنون چهار خوانش صورت گرفته است که به ترتیب عبارتاند از خوانش اسطورهای، خوانش آخرتی، خوانش سیاسی، خوانش عرفانی.
وی با بیان اینکه در خوانش اسطورهای مبنا گسترش و تکثیر یک رویداد واقعی تاریخی در زمینه زمان و مکان نامحدود است، افزود: اسطورهها به دو نوع اسطورههای پیشاتاریخی و اسطورههای پساتاریخی قابل تقسیماند.
عضو هیئتعلمی علوم پزشکی هرمزگان ادامه داد: ازآنجاکه در طول تاریخ گرایش آدمیان به خلق و کشف اسطوره بوده است؛ پیشازتاریخ مکتوب، به تعبیر قرآن اساطیرالاولین شکل گرفته است. در این نوع اسطوره خیال، هسته مرکزی است، یعنی موجودات فرا انسانی در زندگی بشر حضور مستقیم دارند، اساطیرالاولین هرچند پشتوانه تاریخی ندارند، اما ذهن جستوجوگر و ماجراجوی آدمی آنها را برساخته است.
حجتالاسلام عباس فضلی با اشاره به اینکه اگر قرآن به تقابل با اینگونه اسطورهها میپردازند بهاینعلت است که شائبه شرک و چندخدایی در آنها بسیار است و به موجودات و عناصر طبیعت قدرت استقلال عطا میکند، اضافه کرد: همین امر مانع درک توحید و یکتاپرستی میشود. قرآن برای گریز از شرک آلودگی و استقلال موجودات طبیعی از آنها فاصله میگیرد و آدمیان را به خدای واحد ارجاع میدهد.
وی با تأکید بر اینکه بهرغم این نگاه منفی قرآن، وجود اینگونه اساطیر برای ارضا و اشباع تخیلات آدمی امری مطلوب است، خاطرنشان کرد: در گفتمانهای جدید خصوصاً در حوزه ادبیات و تاریخ ادیان هنوز هم این نگاه پررنگ و برجسته است، درهرصورت وجود همین اسطوره و خیالپردازی سبب شده است که پارهای از حوادث تاریخی برای ماندگاری از آن بهره بگیرند.
عضو هیئتعلمی علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به اینکه عاشورا در فرهنگ شیعه مصداق بارزی از این اقتباس است، تصریح کرد: کلام امام صادق (ع) کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا دقیقه بیانی از اسطورهای کردن حادثه کربلاست؛ که آن را به همه دورههای تاریخی تعمیم میدهد.
حجتالاسلام عباس فضلی با بیان اینکه خوانش آخرتی یعنی بزرگداشت حادثه عاشورا ثواب اخروی دارد و هر فرد بهاندازه تلاشش در زنده نگه داشتن این واقعه پاداش میگیرد، عنوان کرد: گریه بر امام حسین (ع) و یارانش اجر اخروی داشته و بهشت شیعیان را تضمین میکند؛ نذورات و تبرکات موجب شفاعت امام حسین در آخرت میشود و در روایات دینی به این امر تأکید فراوان شده است.
عضو هیئتعلمی علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به اینکه در خوانش سیاسی، حادثه عاشورا با طراحی و برنامهریزی از پیش تعیینشده برای سرنگونی رژیم یزید در یک روند تاریخی شکل گرفته است، بیان کرد: در خصوص اینکه امام حسین (ع) با هدفی بلندمدت دست به یک انقلاب میزند و تمام تلاش خود را معطوف و مصروف آن میکند؛ پیش از انقلاب اسلامی سه گفتمان درباره این هدف شکل گرفت؛ اولین بار صالحی نجفآبادی در کتاب شهید جاوید هدف امام را رسیدن به حکومت تلقی کرد و پس از او دکتر شریعتی شهادت را عنصر اساسی این حادثه برای رسوا کردن یزید دانست و بعد از او شهید مطهری عنصر امربهمعروف و نهی از منکر را عنصر اصلی قیام اباعبدالله فرض کرد.
حجتالاسلام عباس فضلی ادامه داد: هرچند در هر سه گفتمان وسیله جای هدف را پر کرده است، اما در زمان خود تأثیرگذار بود، پس از انقلاب اسلامی این خوانش در قالب آزادی سیاسی و اجتماعی و حق مخالف مفهومسازی شد.
وی با بیان اینکه در آخرین مرحله از گفتمان غالب عاشورایی با خوانش عرفانی مواجه هستیم که در آغاز برخی به تأسی از برداشت مولانا از واقعه عاشورا به این خوانش دامن زد، اظهار کرد: در ادامه برخی دیگر از آن استقبال و بهگونهای حرکت امام را در قالب اخلاقی و معنوی معرفی کردند.
انتهای پیام.