به گزارش پایگاه خبری هرمزبان به نقل از خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، اهمیت و نقش فرهنگ در زندگی انسان و جامعه بر کسی پوشیده نیست و رهبر معظم انقلاب هم بارها بر اهمیت موضوع فرهنگ تاکید کرده و نسبت به مسئله نفوذ فرهنگی هشدار دادهاند.
وقتی به بیانات مقام معظم رهبری در این رابطه نگاه میکنیم به خوبی متوجه اهمیت حوزه فرهنگی در آموزش عالی میشویم، موضوعی که اگر در مسیر درست خودش قرار بگیرید، میتواند بسیار موثر باشد و به سرعت آثارش را در جامعه نشان دهد.
امروز در حدود بیش از 4 میلیون دانشجو در کشور در حال تحصیل هستند و طبق آماری که در شهریور 95 اعلام شده از این تعداد یکمیلیون و 620 هزار دانشجو در دانشگاههای آزاد تحصیل میکنند، ظرفیتی که اگر درست به آن توجه نشود، مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت.
* اهمیت حوزه فرهنگی در دانشگاهها
اگرچه همواره مسئولان آموزش عالی تاکید کردهاند که موضوع فرهنگ در دانشگاه وضعیت مناسبی را دارد و دانشگاه نسبت به جامعه از وضعیت بهتری برخوردار است، ولی نمیشود انکار کرد دانشگاه آنچنان که باید نتوانسته در حوزه فرهنگ و فرهنگسازی موفق عمل کند و وجود معضلات فرهنگی و مسائلی مانند بدحجابی و مسائلی از این دست در برخی دانشگاهها نشاندهنده این مسئله است. در این میان شاید بتوان گفت در دانشگاه آزاد آنچنان که باید موضوعات فرهنگی جدی گرفته نشده است.
* اقدام اول ولایتی برای رفع نابسامانیهای فرهنگی دانشگاه آزاد
بعد از فوت آیتالله هاشمی و انتصاب علیاکبر ولایتی به عنوان رئیس هیات امنا و هیات موسس دانشگاه آزاد تغییرات عمدهای در دانشگاه شکل گرفت و بعد از رفتن میرزاده و برکناری طاها هاشمی روز گذشته ولایتی حجتالاسلام کلانتری را به عنوان معاون فرهنگی دانشگاه آزاد معرفی کرد.
چنین انتخابی نشان میدهد ولایتی نگاه ویژهای به حوزه فرهنگ داشته و متوجه شرایط حساس و نابسامانی فرهنگی در دانشگاه آزاد شده است.
شاید با نگاهی به عملکرد حجتالاسلام کلانتری به این نکته برسیم که انتخاب وی برای تصدی معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد، انتخاب درستی بوده است.
حجتالاسلام ابراهیم کلانتری در دوران تحصیلات حوزوی 6 سال درس خارج فقه و اصول را در محضر اساتیدی همچون آیتالله وحید خراسانی، آیتالله فاضل لنکرانی و آیتالله جعفر سبحانی و یک سال هم در محضر رهبر معظم انقلاب گذرانده است.
وی مدرک کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی و دکترای علوم قرآن و حدیث خود را از مرکز تربیت مدرس وابسته به دانشگاه قم دریافت کرد.
از مطالعات کلانتری می توان به حوزه اندیشه سیاسی اسلام، ولایت فقیه و اندیشه سیاسی اسلام در دوره معاصر اشاره کرد.
* فعالیتهای علمی پژوهشی
در رابطه با سابقه حجتالاسلام کلانتری در بحث تألیف و تدوین کتاب میتوان به کتبی مانند نظریه تکامل زیستی موجودات زنده و پیامدهای کلامی آن، پایان نامه کارشناسی ارشد. (منتشر نشده)، نظریه تکامل و آیات آفرینش در قرآن، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی / 1382 چاپ اول، 1387 چاپ دوم، سلوک خونین ـ شرحی بر گنجینه الاسرار عمان سامانی/ 1382 ، نشر معارف، قم.(مجدداً چاپ شده است)، گوهر گمشده ـ درنگی در دیدگاه های عرفانی جلال الدین مولوی درباره انسان و عشق. 1383 ، نشر معارف قم. (مجدداً چاپ شده است)
قرآن و چگونگی پاسخگویی به نیازهای زمان. چاپ اول 1383 ، چاپ دوم 1386 ، نشر معارف،قم. (پایان نامه دکتری)، مقدمه کتاب نامههای عرفانی، 1384 ، نشر معارف، قم. (مجدداً چاپ شده است)، تفسیر موضوعی قرآن کریم، کتاب درسی، 1384، نشر معارف قم، با همکاری 3 نفر از نویسندگان. (تاکنون بیش از 40 بار چاپ شده)، فوق طبیعت، 1389، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.(تا کنون چندین بار چاپ شده است)، درآمد،(تدوین و ویرایش علمی مجموعه مقالات نخستین همایش علمی درآمدی بر کارنامه نظام جمهوری اسلامی ایران) 6 جلد، 1389 (مجدداً چاپ شده است)، آینه پاک(گفت و شنودی در باب امامت، ولایت فقیه و ابعاد شخصیتی مقام معظم رهبری) 1389، نجم الهدی، قم(مجدداً چاپ شده است)، ولایت فقیه پرسشها و پاسخها، 1394، نشر معارف، قم؛ اشاره کرد.
*مقالات علمی پژوهشی
کلانتری همچنین مقالاتی مانند نظریه تکامل زیستی و برهان نظم ـ مجله علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره 10 و 11، سال 1376، وحی و فرهنگ عصر نزول ـ مجله علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، شماره 40، سال 1380.
نقش اهل بیت(ع) در جاودانگی قرآن کریم، مجله علمی ـ پژوهشی قبسات، شماره 45، لوح محفوظ، مجله علمی ـ پژوهشی مقالات و بررسیها، دانشگاه تهران، شماره 76، منابع تفکر از دیدگاه قرآن کریم، مجله علمی ـ پژوهشی اندیشه نوین دینی، دانشگاه معارف اسلامی قم، شماره 11، درآمدی بر مبانی مشارکت در اندیشه سیاسی اسلام(مشترک با دو نفر از پژوهشگران)، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 26، سال هشتم، پاییز 1390، نظریه وحیانیه الفاظ القرآن الکریم، مجله نصوص معاصره، بیروت، شماره 15 و 16، تابستان و پائیز 2008، «نظریه التمایز البیانی بین لغتی العلم و الدین»، مجله نصوص معاصره، بیروت. شماره 11، تابستان 2007، ادراکات فراحسی و قرآن ، مجله علمی – پژوهشی مقالات و بررسیها(مطالعات قرآن و حدیث)، شماره2، پاییز و زمستان 1389، تبیین موضع تعارض ظاهری نظریه تکامل و آیات آفرینش و آرای قرآن پژوهان در حل آن ، مجله علمی -پژوهشی قبسات، شماره 59، همبستگی قناعت و آرامش روان از منظر امام علی(ع) در نهج البلاغه، مجله علمی – پژوهشی پژوهشنامه اخلاق، شماره 17، پاییز 1391(مشترک با یکی از پژوهشگران)، نقد و بررسی دیدگاه پائولوکوئلیو درباره ایمان و شریعت، مجله علمی – پژوهشی اندیشه نوین دینی، شماره 31، زمستان 1391 (مشترک با یکی از پژوهشگران) را ارائه داده است.
مقالات دیگری مانند نوآوری امام خمینی در مبانی نظریه ولایت فقیه، مجله علمی – پژوهشی پژوهشهای انقلاب اسلامی، شماره 1، تابستان 1391.(مشترک با یکی از نویسندگان) و تحلیل و بررسی سیر تطوّر و تکامل نظریه ولایت فقیه در اندیشه فقهای شیعه، مجله علمی – پژوهشی پژوهشهای انقلاب اسلامی، شماره 3، زمستان 1391(مشترک با دو تن از نویسندگان) نیز جزء مقالات کلانتری به شمار میرود.
*مقالات علمی، تخصصی و ترویجی
کلانتری در بخش مقالات علمی، تخصصی و ترویجی نیز آثاری مانند عوامل اختلاف قرائات قرآن کریم ـ فصلنامه تخصصی بینات، شماره 17، سال 1377، نظریه تمایز بیانی زبان علم و زبان قرآن، فصلنامه تخصصی بینات، شماره 19، سال 1377، امکان و موانع فهم قرآن کریم از دیدگاه امام خمینی(ره) ـ فصلنامه تخصصی بینات، شماره 23-22، سال 1387، گذری بر تفسیر کنزالدقایق و بحرالغرائب میرزا محمد مشهدی ـ فصلنامه تخصصی بینات، شماره 24، سال 1387، وحیانی بودن الفاظ قرآن ـ فصلنامه تخصصی بینات، شماره 35، سال 1382 و فقه اسلامی و معضل اعتیاد به مواد مخدر ـ مجموعه مقالات همایش علمی ـ کاربردی اعتیاد و خانواده ـ 1379، دانشگاه الزهرا(س) را دارد.
همچنین آثاری نظیر ظهر و بطن قرآن کریم شماره 29 مجله علمی ـ ترویجی قبسات، ظاهر و باطن قرآن کریم ـ جهت انتشار در دانشنامه قرآن شناسی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهاجم به بنیانهای نظام اسلامی ـ مقاله برتر اولین همایش سراسری «تهاجم فرهنگی ـ رسالت دانشگاه»، دانشگاه اصفهان، منتشر شده در چند شماره از روزنامه قدس، آذرماه 1374، قرآن کریم و پاسخگویی به نیازهای زمان ـ مجله گلستان قرآن شماره 172، رموز بنیادین ابدیت قرآن در بستر زمان، مجله علمی ـ ترویجی مشکوه، شماره 95، قرآن و رویکردهای جدید نظریه تکامل ـ مجله علمی ـ ترویجی قرآن و علم ـ شماره 6، 1389.(مشترک با یکی از نویسندگان)، قانون گرایی حاکمان در نهج البلاغه، مجله تخصصی مطالعات تفسیر، شماره 6، تابستان 1390.(مشترک با یکی از نویسندگان) و موانع تفکر صحیح از دیدگاه قرآن کریم، مجله علمی ـ ترویجی معرفت، شماره 164 هم جزء آٍار کلانتری به شمار میرود.
وی آثاری مانند ضرورتها و زمینههای تدوین کارنامه نظام جمهوری اسلامی، کتاب درآمد، مجموعه مقالات، جلد 1.
روش ها و راهبردهای استاد و ستاد درس انقلاب اسلامی، مجموعه سخنرانی های نشست علمی تحلیل مسائل سیاسی روز و آینده انقلاب اسلامی، 1389، نشرمعارف، قم، راهکارهای عینی پاسخگویی قرآن به نیازهای انسان معاصر، فصلنامه تخصصی مطالعات تفسیری، شماره 2، تابستان 1389 و چیستی و ضرورت تحوّل در علوم انسانی، فصلنامه پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی، شماره 1، بهار 1391 را هم ارائه داده است.
* سوابق آموزشی:
تدریس دروس مقدمات در حوزه علمیه شیراز در سالهای 60 تا 64(صرف، نحو، منطق،اصول فقه، شرح لمعه).
تدریس پاره وقت در دانشگاه شیراز در سال های 62، 63، 64، تدریس اندیشه سیاسی اسلامی و ولایت فقیه در دانشگاه تهران و شیراز سال 1388 تا کنون(استادان و دانشجویان)، عضویت در هیات علمی گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه اصفهان(1374 تا 1377)، استادیاری و عضویت هیات علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه الزهرا(س)(1378 تا 1390) و دانشیاری و عضویت هیأت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه تهران (1390 تا کنون) نیز از جمله سوابق آموزشی کلانتری است.
* سوابق شغلی و اجرایی:
همچنین مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه اصفهان، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اصفهان، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه الزهرا، مدیر پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، مدیر حوزه دانشجویی شهید بهشتی، رئیس مرکز برنامهریزی و تدوین متون درسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، معاون امور اساتید و دروس معارف اسلامی نهاد، رئیس دانشگاه معارف اسلامی وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران، عضو شورای نمایندگان مقام معظم رهبری در دانشگاهها بخشی از سوابق شغلی و اجرایی حجتالاسلام کلانتری است.
* مسئولیت و عضویتهای علمی، اجرایی و تخصصی
در رابطه با مسئولیت و عضویتهای علمی ،اجرایی و تخصصی کلانتری میتوان به عضو کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو کمیته برنامه ریزی دروس معارف اسلامی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دبیر و عضو هیات موسس انجمن علمی انقلاب اسلامی ایران، مدیر مسئول و عضو هیأت تحریریه مجله علمی ـ پژوهشی فصلنامه اندیشه نوین دینی، مدیر مسئول و عضو هیأت تحریریه مجله علمی ـ پژوهشی فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، عضو هیأت تحریریه مجله علمی – پژوهشی فصلنامه دانشگاه اسلامی، عضو هیأت تحریریه فصلنامه کتاب روش ـ قم، صاحب امتیاز و مدیر مسئول ماهنامه راه قرآن، مدیر مسئول و عضو هیأت تحریریه مجله علمی ـ پژوهشی پژوهشنامه اخلاق، مدیر مسئول و عضو هیأت تحریریه مجله علمی – پژوهشی مطالعات تفسیری، مدیر مسئول و عضو هیأت تحریریه مجله علمی- پژوهشی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، مدیر مسئول و عضو هیأت تحریریه مجله علمی – پژوهشی پژوهشهای انقلاب اسلامی، عضو هیأت مؤسس و شورای مرکزی کانون دانشگاهیان ایران اسلامی اشاره کرد.
* لزوم انتخاب مسئولی مقتدر، توانمند، با درجه علمی بالا و با تجربه برای نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه تهران
سابقه نهاد در دانشگاهها به زمان حضرت امام خمینی (ره) بر میگردد. پس از انقلاب فرهنگی و بازگشایی دانشگاهها به منظور جلوگیری از توطئههایی که در صدد جدا کردن دو قشر روحانی و دانشگاهی از یکدیگر بودند، امام راحل (ره) اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه را پایه گذاری کردند. براساس این اندیشه حضور روحانیان آگاه و خوش فکر، در دانشگاهها ضروری بنظر میرسید و پس از آن بود که نمایندگان امام در دانشگاههای مهم کشور، فعالیت خود را آغاز کردند.
پس از ارتحال جانگداز حضرت امام (ره) با توجه به توسعه دانشگاهها بدستور حضرت آیتالله خامنهای ، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها تأسیس شد و اولین اساسنامه آن در سال 1369 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.
نمایندگان رهبری در دانشگاهها وظایف مهمی را بر عهده دارند و با توجه به وضعیت کنونی دانشگاه ها نیاز است کسانی این مسئولیت را بپذیرند که توانایی انجام این وظایف را داشته باشند.
حجتالاسلام کلانتری قبل از پذیرفتن مسئولیت معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران بود و در دوران مسئولیتش خدمات بسیار ارزندهای را در کارنامه خود ثبت کرده است.
سال گذشته در مصاحبهای که با وی داشتیم از برنامههای بلندمدتی سخن گفت که تحقق آن میتوانست باعث تحولات بزرگی در دانشگاه تهران شود. حال اگر چه انتظار میرود حضورش در دانشگاه آزاد باعث ثمرات زیادی شود، ولی این نگرانی وجود دارد که بعد از تحویل دادن مسئولیت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران، برنامههای بلندمدت ولی نیمهکاره باقی بماند.
با توجه به اینکه حجتالاسلام کلانتری از درجه علمی بالایی برخوردار است و سابقه اجرایی زیادی هم دارد، توانسته بود با تفاهم و تعامل با دانشجویان و اساتید دانشگاه تهران فعالیتهای بسیار خوبی را انجام دهد.
اگرچه دانشگاه تهران از نظر تعداد دانشجو و وسعت و پراکندگی نسبت به دانشگاه آزاد متفاوت است، ولی بیشک اهمیت این دانشگاه بسیار مهم است و مسلماً رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها فرد مناسبی را جایگزین کلانتری خواهد کرد، فردی که بتواند ادامهدهنده مسیری باشد که توسط مسئول نهاد سابق رهبری در دانشگاه تهران طی شده بود.
* نقش برجسته حجتالاسلام کلانتری در حوادث سالهای گذشته
نقش برجسته حجتالاسلام کلانتری در حوادث سالهای گذشته در دانشگاه تهران قابل انکار نیست، آنجایی که در کنار دانشجویان و اساتید انقلابی ایستاد و اجازه نداد فتنهگران در دانشگاه رخنه کنند تا زمانی که مقتدرانه در مقابل جریانات ضدانقلاب و ضداسلام ایستاد و انجام برنامههایی که آثارش در دانشگاه تهران به خوبی مشهود است. وی در جریان فتنه 88 با هوشمندی کامل به همراه حدود 12 هزار دانشجو از دانشگاه بیرون زد و در مقابل جریان نفاق ایستاد. کلانتری وقتی در دانشگاه اصفهان بود هم نقش برجستهای در مقابله با جریانات ضدانقلاب داشت.
امروز که نهاد رهبری در دانشگاه تهران روزهای بدون کلانتری را سپری میکند نیاز است که جایگزینی مناسب انتخاب شود، کسی که بتواند در صحنههای حساس، بهترین تصمیم را بگیرد و کسی که بتواند تعامل مناسبی با اساتید و دانشجویان داشته باشد و بتواند در دانشگاه تهران خدمات مثبتی را ارائه کند.