کتاب «شهادتنامه امام حسین(ع)» از اثر چهارده جلدی دانشنامه امام حسین(ع) و بر اساس گویاترین و جامعترین منابع معتبر تدوین شده است.
به گزارش پایگاه خبری هرمزبان؛ کتاب «شهادتنامه امام حسین (ع)» کتابی به زبان فارسی است که زیر نظر حجت الاسلام والمسلمین محمد محمدی ریشهری و با همکاری سید محمود طباطبایینژاد و سید روحالله سیدطبایی گردآوری و به همت انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.
این کتاب از اثر چهارده جلدی دانشنامه امام حسین (ع) برگرفته و در هفت بخش تدوین شده است و هر بخش دارای فصول متعددی است. بخش نخست مهمترین مباحث مربوط به حماسه عاشوراست. در این بخش، تحلیلها و مقالات تفصیلی که در دانشنامه امام حسین (ع) به صورت پراکنده آمده و با موضوع کتاب شهادتنامه تناسب بیشتری دارد، در کنار هم گردآوری شده است. بخش دوم پیشگویی درباره شهادت امام حسین است که خبرهای آسمانی رسیده درباره شهادت آن حضرت و پیشگوییهای پیامبر اسلام (ص) و امام علی (ع) و دیگر پیشوایان و بزرگان درباره شهادت امام حسین (ع) در قالبی منظم ارائه شده است.
بخش سوم خروج امام حسین (ع) از مدینه، تا ورود به کربلا را شامل میشود و در آن حوادث مهمی مانند امتناع امام (ع) از بیعت با یزید، خروج امام از مدینه، فعّالیتهای ایشان در مکه، اعزام مسلم بن عقیل به عنوان نماینده خود به کوفه و شهادت مُسلم و جمعی دیگر از یاران امام و نیز زندانی شدن شماری دیگر از آنها، پیشنهادهای مختلف به امام مبنی بر نرفتن به کوفه، و حرکت امام به سوی کربلا گزارش شده است. بخش چهارم رسیدن امام حسین (ع) به کربلا تا شهادت ایشان را دربرگرفته است. در این بخش متون مربوط به حادثه جانگداز عاشورا، از آغاز ورود امام حسین به کربلا تا شهادت یاران و فرزندان و سرانجام شهادت امام، به تفصیل بیان شده است.
انتخاب گویاترین متنها از منابع معتبر
در بخش پنجم به وقایع پس از شهادت امام حسین(ع) نظیر چگونگی دفن شهدا، سرنوشت سرهای مقدس شهدا و کراماتی که از سر مقدس سیدالشهدا (ع) دیده شد، چگونگی حرکت خاندان ابا عبدالله الحسین (ع) از کربلا به کوفه و از کوفه تا شام و بازگشت آنها از شام به مدینه پرداخته شده است. بخش ششم بازتاب شهادت امام حسین (ع) و فرجام کسانی که در کشتن او و یارانش نقش داشتند، آمده و در بخش هفتم که پایانبخش این کتاب است، عزاداری و گریه برای امام حسین (ع) مورد توجه قرار گرفته است. در این بخش احادیث متعددی در سفارش به عزاداری، مصیبتخوانی و گریستن و گریاندن برای سالار شهیدان و معرفی نخستین عزاداران امام پس از واقعه کربلا، اهمیت ویژه روز عاشورا و آداب این روز و نیز سوگمندی جهان آفرینش در مصیبتهای سالار شهیدان، گزارش شده است.
از ویژگیهای این کتاب میتوان به انتخاب جامعترین و گویاترین متنها از منابع معتبرتر در ذیل هر عنوان اشاره کرد. همچنین متن عربی احادیث و گزارشهای تاریخی، برای بهرهگیری بیشتر علاقهمندان در پاورقی آمده است.
نقدهای وارده به کتاب
محمد اسفندیاری، عاشوراپژوه درباره ویژگیهای این کتاب و نقد آن گفته است: این کتاب فقط به جمعآوری روایات تاریخی نپرداخته، بلکه به تحلیل مسائل و حوادث نیز اشاره دارد و این نکته مثبت این کتاب است. اما نکته مهم این است که استناد به منابع معمولاً تا قرنهای پنجم و ششم صحیح است اما در این کتاب به برخی منابع قرن دهم و دوران صفویه تکیه شده است که اعتماد به منابع قرنهای نهم و دهم برای کتابهای تاریخی صحیح نیست. حتی اخبار قرون اولیه مانند کتاب الفتوح بن اعثم کوفی کندی قابل بررسی است که گاهی تاریخنگاری و تاریخانگاری را با هم ممزوج کرده است.
وی افزوده است: استناد این کتاب به دیوان منسوب به علی بن ابیطالب را میتوان یکی از ایرادات آن دانست. چون برخی معتقدند این دیوان به علی بن ابیطالب قیروانی منسوب است که اشعاری در آن آمده است. همچنین استناد به کتاب «تسمیه من قتل مع الحسین (ع)» نوشته فضیل بن زبیر رسان کوفی نیز در این کتاب صحیح نیست و زبیر اصلاً چنین کتابی ندارد و فقط یک حدیث سه صفحهای از یحیی بن حسین شجری در قرن پنجم در آن کتاب آمده است.
طباطبایینژاد یکی از نویسندگان کتاب «شهادتنامه امام حسین (ع)» نیز در پاسخ به این نقدها گفته است: منابع استفاده شده در این کتاب بر سه دسته معتبر، ضعیف و مفقود تقسیم میشود و منظور از منابع ضعیف آن دسته از منابعی است که مربوط به قرن دهم به بعد است که شامل دوران معاصر نیز میشود. منابع معتبر شامل کتابهایی است که از سوی محققان و اهل فن مورد قبول بوده و شکی در آن نیست. البته این کتابها نباید با کتابهای دیگر تعارضی داشته باشد و لذا این منابع را معتبر تلقی میکنیم.
وی درباره دیوان اشعار علی بن ابیطالب (ع) نیز معتقد است: ما هم مطمئن نیستیم که دیوان اشعار علی بن ابیطالب منسوب به آن حضرت باشد اما نویسنده این کتاب گفته است، «اگر یک شعر از این دیوان از حضرت علی (ع) باشد، برای من کافی است.» کتاب فتوح بن اعثم نیز یکی از منابعی است که بسیاری از جزئیات حادثه کربلا را نقل کرده است. هرچند این کتاب خالی از داستانپردازی نیست اما از این کتاب همچون تاریخ طبری نمیتوان غافل شد. انتهای پیام
منبع: ایکنا
hormozban هرمزبان ivlcfhk اخقئخظذشد