آغاز فصلی نو در سبک زندگی

سبک زندگی اسلامی از موضوع هایی است که در دهه اخیر در کشور مطرح شده و پس از سخنرانی رهبر معظم انقلاب در مهر سال 91 که در دیدار با جوانان استان خراسان شمالی بیان کردند، این موضوع به صورت گسترده در مطبوعات و محافل فرهنگی مطرح شد.
حضرت آیت الله خامنه ای در آن روز تاکید کردند که نخبگان، حوزه های علمیه، دانشگاه ها، رسانه‌ها و مدیران بسیاری از دستگاه‌ها به ویژه نهادهایی که با فرهنگ و تربیت و تعلیم سروکار دارند، موظفند در این زمینه فعالیت کنند.
ایشان تاکید کردند که «باید ما همگی به خودمان نهیب بزنیم. در این زمینه باید کار کنیم، حرکت کنیم» و پس از طرح دهها مساله درباره سبک زندگی افزودند: اگر ما به این مقولات به طور جدی نپردازیم، پیشرفت اسلامی تحقق پیدا نخواهد کرد و تمدن نوین اسلامی شکل نخواهد گرفت.
اینک بیش از چهار سال از این بیانات می گذرد و بسیاری از فعالان عرصه فرهنگ و نهادهای فرهنگی در این سال ها تلاش کردند تا با ارائه نظرهای کارشناسی و برپایی جلسات و همایش های مختلف وظیفه خود را در این راستا انجام دهند اما میزان موفقیت این فعالیت ها تا چه اندازه بوده، مطلبی است که در جای خود قابل بررسی است.
شورای فرهنگ عمومی کشور نیز به سهم خود تلاش کرده تا گامی در این مسیر بردارد و هفته گذشته سنگ تمام گذاشت تا با برگزاری یک همایش دو روزه به بررسی زوایای فرهنگی و اجتماعی سبک زندگی بپردازد و با برگزاری کارگاه های تخصصی ویترینی از دیدگاه ها و نظرات اندیشمندان را به نمایش گذاشت.
در این همایش که ائمه جمعه بعضی از شهرها، اعضای شورای فرهنگ عمومی استان ها و اساتید دانشگاه ها حضور داشتند، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و برخی از وزرای کابینه یازدهم و حجت الاسلام سیدحسن خمینی طی سخنانی دیدگاه های خود را در زمینه سبک زندگی اسلامی ایرانی و راه های ترویج آن بیان کردند.
حجت الاسلام سید حسن خمینی در دیداری با شرکت کنندگان این همایش از سبک زندگی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران سخن گفت و آن را تبیین زندگی امامان معصوم(ع) در افق امروز دانست که البته برای بازشناسی این تفکر و سبک زندگی، نیازمند متخصصانی هستیم که قواعد کلی اندیشه امام خمینی(ره) را استخراج کنند.
وی در تبیین سبک زندگی امام(ره) افزود: سبک زندگی حضرت امام(ره) تبیین زندگی همه ائمه(ع) در افق امروز است و هیچ دوگانگی میان آنها وجود ندارد.
سیدحسن خمینی از تفاوت نسلی و ضرورت تفاهم بر سر مفهوم سبک زندگی سخن گفت و افزود: وقتی سبک زندگی ائمه را بیان می کنیم باید توجه کنیم که ما به دنبال آن هستیم تا بفهمیم که اگر آن بزرگواران امروز و در این مکان بودند چگونه زندگی می کردند و برای امروز ما چه دستورالعملی می دادند؟
وی همچنین گفت: مفهوم سبک زندگی دچار این بحران درونی است که افراد مختلف تصورات متفاوتی نسبت به مصادیق آن دارند و «آزادی انتخاب» از اصول مهمی است که همه آن را به عنوان یکی از ارکان سبک زندگی قبول دارند.
سیدحسن خمینی به نقش زمان و مکان در سبک زندگی اشاره کرد و گفت: زمانی نگاه غالب اینگونه بود که زنان هرچه کمتر در عرصه اجتماع حضور پیدا کنند، تطابق بیشتری با سبک زندگی مورد نظر اسلام وجود دارد ولی امام راحل نقطه مقابل این وضعیت را بیان می کنند. البته باید توجه داشت که این امر باعث نمی شود که اصل حجاب و عفاف و عدم اختلاط محرم و نامحرم از بین برود، بلکه صرفا سبک عمل به آن تغییر می کند چرا که شرایط زمانه عوض شده است.
سیدحسن خمینی همچنین از آن سبک زندگی سخن گفت که تامین کننده دنیا و آخرت انسان باشد و گفت: آن سبک زندگی که از بازشناسی امام انتظار داریم به دست آوریم، این است که امام به عنوان یک مرجع تقلید و ادامه دهنده راه معصومین(ع) در دنیای امروز در مورد سبک زندگی جوانان، زنان و سایر افراد چه نگاهی دارند و اینجاست که نیاز به بازشناسی اندیشه امام پیدا می شود.
برخی معتقدند بسط و گسترش سبک زندگی ایرانی اسلامی نیازمند راهی مشخص است و علی لاریجانی در این زمینه گفت:‌ تحول سریع فرهنگی و فناوری در جامعه از نکات مهمی است که باید به آن توجه کرد و اگر جوهره فرهنگ عمومی را بشناسیم و برای آن برنامه ریزی کنیم شاخ و برگ های آن نیز با تمام تحولات و تغییرات همراهی خواهند کرد اما اگر بر روی موضوعات متکثر تمرکز کنیم با توجه به تحولات سریع نمی توان پاسخگو بود و به اهداف مورد نظر دست پیدا کرد.
وی به سابقه فرهنگی مردم ایران اشاره کرد و گفت:‌ شکوه متواضعانه مردم ایران در فرهنگ تشیع آنها دیده شده است، معتقدم واقعه عاشورا نیز شکوهمند اما متواضعانه بود و حتی سلاطین ایرانی نیز که به دنبال امپراتوری بودند، شکوهمند و متواضعانه رفتار می کردند.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین افزود:‌ اگر جامعه تشخص داشته باشد در نوسانات متعدد دستخوش تغییر نمی شود و ایرانیان در جامعه به لحاظ فرهنگ عمومی روح شکوهمند اما متواضعانه و نجیبانه ای دارند و در عین حال نسبت به بحران های دیگر انسان ها مانند اتفاقات فلسطین و بحرین بی تفاوت نیستند.
وی که معتقد است اصل اجرای برنامه های فرهنگی باید در دست مردم باشد، اظهار داشت: شرایط فرهنگی امروز متنوع بوده و آنها شناخت بهتری از این شرایط دارند و هرگاه فرهنگ، عمومی شده است ترقی کرده ایم و مناسبت های مذهبی به عمومی شدن این فرهنگ کمک می کند چرا که توسط مردم اداره می شوند.
لاریجانی افزود: حوزه های علمیه و مساجد باید توسط مردم اداره شوند و مخالف اداره کردن آن ها از سوی حاکمیت هستم و اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بتواند بسیاری از مسئولیت های خود را در این حوزه ها به مردم واگذار کند می تواند سایه خود را در کل جامعه بسط دهد.
سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در مراسم پایانی همایش ملی سبک زندگی، برگزاری این همایش را لبیکی به سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در موضوع سبک زندگی دانست و گفت که این رویداد بزرگ نقطه آغازی برای اقدام و عمل و حرکت به سمت اصلاح سبک زندگی است.
وی از سنگین بودن مسئولیت و رسالت فعالان فرهنگی سخن گفت و اظهار داشت: اکنون که مسئولیت پذیرفتیم، باید قدم برداریم و اگر در این راه گام برنداریم و حرکت نکنیم، مواخذه خواهیم شد.
صالحی امیری که برپایی این همایش را فرصتی مغتنم برای هم اندیشی صاحبنظران و نخبگان می دانست، به نقش تاثیرگذار صدا وسیما، رسانه ها و روحانیت برای حرکت کردن به سمت اقدام و عمل در موضوع سبک زندگی اشاره کرد و از روحانیت خواست تا طلایه دار این حرکت باشند.
وزرای ورزش و کشور از جمله میهمانانی بودند که در این همایش به مسائل مختلفی در زمینه سبک زندگی اشاره کردند و مسعود سلطانی فر وزیر ورزش و جوانان با ارائه تعریفی از سبک زندگی به برخی مشکلات فرهنگی موجود در جامعه مانند مدگرایی و مصرف گرایی اشاره کرد و گریزی به ورزش زد و گفت: براساس یافته های پژوهشی، ورزش بر سبک زندگی افراد بسیار تاثیرگذار است و تنش های جسمانی و روانی را کاهش خواهد داد.
وی ورزش را از مهم ترین عوامل موثر بر سلامت جامعه عنوان کرد و گفت: ورزش و فعالیت بدنی کافی، نقش مهمی در سبک زندگی سالم و فعال ایفا می کند و باید اقدامات لازم در زمینه فرهنگ سازی در فعالیت بدنی منظم و تامین زیرساخت های فعالیت بدنی انجام شود و در گسترش ورزش همگانی، هم افزایی گسترده بین همه دستگاه ها ایجاد شود.
سلطانی فر از اهمیت ورزش همگانی در میان ورزش ها سخن گفت و افزود: باید فرهنگ سازی لازم ایجاد شود تا مردم از ورزش همگانی استقبال کنند و وزارت ورزش و جوانان نیز برنامه هایی را در توسعه این ورزش در دست اقدام دارد.
وی همچنین گفت: در این میان ورزش قهرمانی، تاثیر چشمگیری دارد و می تواند در سبک زندگی مردم دخیل باشد. زیرا با ایجاد نشاط در بین جوانان آنها را به سمت ورزش هدایت می کند.
عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در دومین روز از برگزاری این همایش سخنان رهبر معظم انقلاب در دانشگاه سمنان و خراسان شمالی را مانیفست و بیانیه ای کامل در سبک زندگی دانست و با بیان مقدمه ای در ارتباط سبک زندگی و باورهای دینی گفت: ما باید با ایجاد صیانت در نسل جوان، ترویج ارزش‌های دینی و اخلاقی، همچنین مباحث اعتقادی و اصولی و هدایت آنها به سمت حق باوری، سبک زندگی آنان را ارتقا دهیم.
وی افزود:‌ اگر جوانان را باور کنیم، اعتقادات آنها حفظ می‌شود و به مرور می‌توانند به دنبال الگوهایی که ارائه می‌شود، سبک زندگی خود را اصلاح کنند تا مسیر جامعه در آینده روشن باشد و اگر ارزش ها حاکم شوند، شرایط اجتماعی بهتر خواهد بود.
برخی از اندیشمندان در این همایش ضمن ارتباط دادن موضوع سبک زندگی با مسائلی مانند اقتصاد مقاومتی به بیان راه های گسترش و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی پرداختند که غلامعلی حداد عادل از ارتباط سبک زندگی و اقتصاد مقاومتی با سرنوشت کشور سخن گفت.
حداد عادل گفت: بدون تعارف در حال جنگ اقتصادی و جنگ فرهنگی هستیم و تجربه چهار دهه انقلاب این مساله را ثابت کرده و معتقدم بدون تغییر سبک زندگی نمی توانیم اقتصاد مقاومتی داشته باشیم. یعنی نمی توانیم به سبک غربی زندگی کنیم و از طرف دیگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی داشته باشیم.
وی با ارائه فهرستی از مسائل مربوط به مصرف و سبک زندگی سخن از شکل ناهنجار مصرف و نابودکردن طبیعت گفت و افزود:‌ امروز پرهیز از مصرف یک امر خجالت آور شده و حتی پدر و مادرها نیز جرات نمی کنند به فرزندان خود این موضوع را یادآوری کنند در حالی که درگذشته همه مردم در مصرف حسابگر بودند و فرزندان خود را اینگونه تربیت می کردند.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: امروز اسراف نشانه شخصیت محسوب و صرفه جویی یک عیب شمرده می شود و ما همچون یک پسربچه بی عقلی هستیم که ارث بادآورده ای به او رسیده و پول به هوا می پاشد و ما نیز با سرمایه های ملی اینگونه رفتار می کنیم.
وی غیرت ملی را لازمه اقتصاد مقاومتی و سبک زندگی دانست و از نخریدن محصولات داخلی برای کمک به تولید داخلی گلایه کرد و گفت: ما محصولات تولید داخلی را نمی خریم تا جایی که تولیدکنندگان مجبور می شوند علامت خارجی بر روی محصولات خود بچسبانند یا کالاهای خود را به خارج بفرستند و به نام کالای خارجی وارد کنند.
برگزاری همایش ملی سبک زندگی فرصتی بود تا مسئولان فرهنگ عمومی کشور دغدغه های کارشناسان و پژوهشگران را مرور کنند و برای مناطق مختلف کشور نسخه های استانی و محلی بپیچند و دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور برپایی این همایش را گشایش فصلی جدید دانست و گفت: همایش سبک زندگی می تواند از هر منظر دستمایه ای برای اقدامات و برنامه ریزی های آینده فعالان عرصه فرهنگ عمومی کشور باشد.
حجت الاسلام سیدحسین شاهمرادی وعده داد تا مسائل مطرح شده در سخنرانی ها، مقالات و کارگروه های تخصصی توسط کارشناسان دبیرخانه این شورا استخراج و برای شرکت کنندگان این همایش ارسال شود.
وی به خبرنگار ایرنا گفت: در کنار این همایش، نمایشگاهی برپا شد و عملکرد ائمه جمعه، صاحبنظران و کارشناسان و همچنین فرهیختگان استانی شورای فرهنگ عمومی در قالب 300 عنوان کتاب درباره مباحث مربوط به سبک زندگی ارائه شد.
شاهمرادی معتقد است با برگزاری این همایش وظایفی پیش روی اعضای شورای فرهنگ عمومی استان هاست که از جمله این وظایف می توان به برقراری ارتباط با همکاران در سایر استان ها و آشنایی با اقدامات و برنامه های آنان و همچنین داشتن برنامه هایی برای ارتباطات بعدی و شروع به اقدامات بر اساس یافته های جدید اشاره کرد.
به هر حال دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور پایان این همایش را آغازی بر اساس نگرشی جدیدتر، موثرتر و کارآمدتر می داند و باید منتظر ماند تا در آینده ای نه چندان دور شاهد چیدن میوه های این همایش باشیم.
فراهنگ ** 1003 ** 1071 ** خبرنگار: محمدرضا جعفرملک ** انتشار دهنده: امید غیاثوند

درباره هرمزبان

اخبار دیگر رسانه ها صرفاً به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آنها، الزاماً بیانگر دیدگاه های هرمزبان نیست. پایگاه خبری هرمزبان وابسته به هیچ نهاد و سازمانی نیست و با هزینه های شخصی اداره می شود. این پایگاه دارای مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و در چارچوب قانون مطبوعات و قوانین جاری کشور به اطلاع رسانی و فعالیت خبری می پردازد. صاحب امتیاز و مدیرمسئول: مهدی کمالی وبگاه شخصی: MahdiKamali.ir

دیدگاهتان را بنویسید